De maan

Otto Beaujon

Afgelopen week werd ik ‘s nachts wakker en zag: hé, de maan! En nog volle maan bovendien, dat heb ik al minstens een half jaar niet meer gezien, vanwege die grijze deken waar we de afgelopen maanden onder geleefd hebben. Ik werd er om half vier ‘s nachts helemaal blij van.

Ik herinner me de eerste maanlanding in juli 69 nog als de dag van gisteren: samen met een kennis waren we naar het motorracen op Zandvoort geweest, en daarna hebben we bij hem thuis nog uren op de bank gezeten tot het weer licht was.

De Japanners hebben er zojuist ook een maanlander neergezet en met gepaste trots laten weten dat het apparaat slechts 55 meter van het rekenkundig landingspunt neergekomen was na een reis van 300.000 kilometer. Het ding gaat geologisch onderzoek doen.

De maan zorgt voor eb en vloed, maar beïnvloedt nog heel wat meer gebeurtenissen op aarde. Jaarlijks wordt er een (biologisch-dynamische) zaaikalender uitgegeven met een jaarkalender die verdeeld is in dagen en uren. Die kalender geeft de tijdstippen aan waarop je in je moestuin, je tuinderij of je akker bladgewassen (sla, andijvie, spitskool), vruchtgewassen (tomaten, komkommers, bonen) of wortelgewassen (bieten, uien, prei, piepers) kunt zaaien voor het beste resultaat, in termen van: verpoten van voorgezaaide courgettes niet vóór elf uur, enzovoort.

De uitleg is dat de maan (met dezelfde aantrekkingskracht die eb en vloed regelt) ook zorgt voor een stijgende of neergaande sapstroom in het gewas.

Terwijl de daglengte (dus het zonlicht) de maatstaf is voor de groei van het gewas tot de langste dag en daarna het volume en de afrijping wanneer de dagen steeds korter worden, heeft ook dan de maan invloed op de houdbaarheid van de oogst.

Ik heb wel van dergelijke kalenders gekocht en bijgehouden, op zijn janboerenfluitjes, want geen zin in bloedmeel en brandnetelthee voor de bijvoeding, maar telkens wel bewust één of een paar gewassen op de aanbevolen manier gezaaid en verspeend en dezelfde gewassen zoals het net niet moest en zie: de (in hun ogen) fout behandelde zaden en de planten die daaruit voortkwamen schoten veel eerder door, of waren aantrekkelijker voor de rupsen.

Ik ben ermee opgehouden toen ik begin van enig jaar een nieuwe kalender bestelde met tabellen met dierenriemfiguren en ascendanten in plaats van dagen en uren, dat werd me te ingewikkeld om eerst zelf dag en uur te moeten uitrekenen.

Was ik full-time tuinder, dan zou het idee voor een bedrijfsvoering op die manier mij zeker aanspreken.

Ja, en dan zijn er ook nog mensen die als de dagen korter worden last hebben van de maan, er sikkeneurig van worden. Een enkeling heeft het hele jaar rond last van maanziekte: een lastige kwaal, voor jezelf en je omgeving.

Otto Beaujon