In Memoriam Herman Rutten,Hoofd ener school te O.

Afgelopen donderdag 17 november overleed Herman Rutten, oud- Hoofd der School van de Franciscusschool in Oudewater. Herman, Hagenaar van geboorte, werd benoemd in 1968, het jaar van de revolutionaire omwentelingen in het onderwijs van kleuterschool tot universiteit. In het RK lager onderwijs in Oudewater betekende dat onder meer de overgang van aparte scholen voor meisjes en voor jongens naar gemengde scholen. Herman Rutte trof nog een klas met uitsluitend jongens. Die hem overigens nauwelijks verstonden: het verschil tussen Oudewaters plat en Couperiaans Haags was gróót.

Herman en echtgenote verhuisden van Leidschendam naar Oudewater, Herman van de chique Haagse Paschalisschool naar de Franciscusschool en van de Bisschopslaan naar de Reijersteeg. Wel was er de stijlvolle dienstwoning voor het Hoofd der School, een voorrecht, maar ook een nadeel want de school was altijd nadrukkelijk aanwezig. Hand- en spandiensten in een conciërgerol hoorden erbij, de telefoon van de school was aanvankelijk gelijk aan het privé nummer en het bedienen van de antieke oliegestookte verwarmingsketel was onderdeel van de functie. Ieder jaar op rond 1 oktober moest het hoofd der school moed bijenschrapen om de installatie nieuw leven in te blazen. Deze actie, zo deelde hij in vertrouwen mee, vervulde hem jaarlijks met de nodige angst. Even manhaftig sloeg hij zich door de financiële situatie van het schoolgebouw die na de scheiding van het kerkbestuur beroerd te noemen was. Samen met de overige schoolhoofden en met steun van toenmalig burgemeester Mooijman werd een aanpassing van het bedrag per leerling gerealiseerd van liefst 25%. Schraalhans bleef echter keukenmeester en bord en krijt de voornaamste gereedschappen. Tot het opschilderen van het gebouw kwam het nooit en rond 1984 leek een nieuw schoolgebouw op de plek van de toenmalige Kleuterhof een optie. Maar het schoolbestuur koos in haar wijsheid voor het samenvoegen van drie RK scholen tot twee; een bittere pil. Docenten en leerlingen werden verdeeld, de inboedel gestickerd met -m en -j en het oude Franciscusgebouw afgebroken.

Hoofd van de Jozefschool was op dat moment Theo Pollemans. Herman en Theo kenden elkaar uit het culturele leven, maar het werd géén Jozef-tandem: Herman werd groepsleerkracht op de Mariaschool.

Naast zijn baan en zijn echtgenote ontpopte Herman Rutten zich als een man van eruditie, zeer belezen, historisch en cultureel belangstellend en het is dan ook geen wonder dat Rutten een belangrijk aandeel had in de totstandkoming van onder meer de geschiedkundige vereniging Oudewater (GVO), de vereniging Herman de Man (1978) en de Stichting Ereschuld. De wanden van de grootste ruimte op de parterre van zijn huis werden er aan het oog onttrokken door overvolle boekenkasten van de plinten tot de zoldering, met uitsparingen voor twee deuren en twee ramen.

Slechts enkele jaren later werd Herman Rutten afgekeurd, en kon hij zich geheel gaan wijden aan de literatuurstudie (hij volgde colleges Nederlands-Indische literatuur en cultuur aan de Utrechtse universiteit) en aan zijn verdienstelijk werk voor de diverse historische en culturele verenigingen en stichtingen waar hij lid van was.

Een vriendelijk en belangstellend mens is Oudewater ontvallen.