Brugwachtershuisje Montfoort blijft behouden, maar niet op dezelfde plek

Sjoukje Dijkstra

Honderd procent zeker kan hij het niet waarborgen, maar 99% wel. Wethouder Ivo ten Hagen is blij te kunnen melden dat het brugwachtershuisje behouden blijft. De eigenaar van het brugwachtershuisje Rijkswaterstaat (RWS) had eigenlijk besloten het huisje bij renovatie van de draaibrug te slopen. Met RWS is afgesproken dat gemeente Montfoort het brugwachtershuisje mag demonteren om het elders terug te zetten.

Volgens woordvoerder Birgit de Bruin was het voor RWS - na inspectie - direct duidelijk dat het huisje niet op de huidige plek kon blijven staan. "Dat is vanuit technisch oogpunt niet mogelijk, vanwege de verkeersveiligheid", zegt ze. "Voor RWS heeft het brugwachtershuisje geen functie meer, omdat de brug bediend wordt vanuit de centrale in Nieuwegein. Het is nu aan gemeente Montfoort wat zij ermee willen doen."

Afgelopen dinsdag werd er een besluit over genomen door het college van Burgemeester en Wethouders. Direct erna kwam de gemeente Montfoort met de heugelijke mededeling dat het huisje behouden zou blijven. Hoe en wat verder, en waar het huisje dan gaat terugkomen, daarover bestaat nog onzekerheid. Wel is er met het Wellant college overlegd of het huisje gebruikt kan worden als project in technische lessen. Ten Hagen vertelt: "Het Wellant college heeft aangegeven dat het ze leuk leek er iets concreets mee te doen. Dus, intekenen, demonteren en kijken hoe en waar we het kunnen terugplaatsen." Ter plaatse opknappen gaat niet volgens Ten Hagen, ook vanwege de altijd terugkomende discussies dat het huisje het zicht van het verkeer belemmert. "Het huisje heeft op drie plekken gestaan: de huidige locatie, de Noordoost kant en de Noordwest kant. We onderzoeken nu of de Noordwest kant een goede plek is. Dan kunnen we het huisje ook een functie geven voor de sluiswachters. We staan nog open voor andere functies. De medewerking van Rijkswaterstaat hebben we… Er komt zelfs een medewerker een gastles geven."

Historisch verantwoord

"Het hele verhaal moet uiteindelijk in onderdelen worden uitgewerkt", aldus Ten Hagen. Daarom durft hij ook geen garanties te geven dat het huisje behouden blijft. "Stel je doet het huisje open en het valt in brokken uiteen. Dan is restauratie misschien niet eens mogelijk. Wellicht dat bepaalde onderdelen te ver verrot zijn. We kijken daarom samen met de school wat we ermee kunnen doen, en zullen dan zo netjes mogelijk een opgeknapt of nieuw huisje neerzetten bij de brug."

De wethouder mag dan niet in Montfoort wonen, maar zijn hart zit er wel, geeft hij aan. "Het gevoel is er. Dit is iets wat we willen behouden. Op deze plaats kan het niet, maar we hebben foto's en tekeningen teruggevonden waarbij het ook tot zijn recht kwam op andere plekken. Al die plekken zijn dus in mijn ogen historisch verantwoord." Ten Hagen legt hiermee het advies van Stichting Hugo Kotestein naast zich neer, die pleitte voor een gedeeltelijke afsluiting van de brug voor gemotoriseerd verkeer. Het huisje zou volgens deze stichting het beste op de huidige plek tot zijn recht blijven komen. 'Terugplaatsing' naar de Noordwest kant werd benoemd als 'terug historiseren'. Ten Hagen zegt hierover: "Terug historiseren klinkt als iets heel schandelijks. Iets origineels herstellen heet ook zo. Wat je zoekt is: hoe kunnen we het huisje behouden? Als dat niet kan op huidige plek, moet je dat op een andere plek proberen te doen."

Peter Versloot van Stichting Hugo Kotestein reageert verheugd op het nieuws dat het huisje behouden blijft. De stichting blijft echter bij het advies dat het beter is om het huisje op de huidige plek te laten staan en ter plekke te renoveren. "Al jarenlang vechten wij voor het behoud van het huisje", zo laat Versloot weten. Vanuit de Stichting is Ada Beerthuizen- van Kooten, oud-Montfoort kenner bij uitstek, gevraagd na te gaan waar en wanneer het huisje heeft gestaan. Versloot vertelt: "Zij geeft aan dat er tot 1910 helemaal geen brugwachtershuisje heeft gestaan. Omstreeks 1910 heeft het gestaan aan de Noordkant van de brug. Dit huisje heeft er slechts enkele jaren gestaan. Toen kwamen er klachten over hinder voor het verkeer en is het huisje verplaatst naar een plek aan de Oostkant tegen de brugwachterswoning. Omdat dit gemeentegrond was, moest RWS daarvoor jaarlijks een bedrag betalen. Dat vond RWS niet leuk en besloot op eigen terrein, dus op de huidige locatie, de derde plek dus, een nieuw brugwachtershuisje te maken. Geen enkele inwoner van nu heeft het huisje dus echt aan de noordkant zien staan. Zo lang is het geleden. Er zijn slechts enkele afbeeldingen van."

Verkeersstromen problematisch

Namens Stichting Hugo Kotestein meldt Versloot dat de stichting van mening blijft dat eerst de verkeerscirculatie in de binnenstad inclusief die van de IJsselbrug moet worden bepaald: "Daarna kan over het huisje worden gesproken. Immers als de brug gedeeltelijk of geheel wordt afgesloten voor gemotoriseerd verkeer dat is er verkeerstechnisch geen probleem met het huisje. De huidige twee verkeersstromen op de smalle brug blijft een probleem."

"We begrijpen dat RWS van het huisje af wil omdat het geen waterstaatkundige functie mee heeft", aldus Versloot. "Het is mooi dat de gemeente er de waarde van inziet. Fantastisch dat ook het Wellant college wil helpen. Maar laten we het houden op de huidige plek", zo bepleit hij. "Het is een beeldbepalend plaatje, En ook op de huidige plek kunnen de spullen van de sluiswachters erin. Prima. We hopen dat met de restauratie van het huisje op de huidige plek snel kan worden begonnen."