Zicht op senioren 2021

‘Zicht op senioren 2021’ heet het rapport dat in februari werd overhandigd aan wethouder Walther Kok. Met behulp van veel betrokken vrijwilligers en ondersteund door het Stadsteam vervaardigden Cees van der Blom en Maria De Goeij dit rapport met als officiële titel ‘Rapportage Preventief Huisbezoek aan zelfstandig wonende ouderen van 80 jaar en ouder in de gemeente Oudewater in 2021’.

Karin Sleurink, destijds beleidsmedewerker van de gemeente Oudewater, vertelde: “Het gaat om de kwaliteit van leven, hoe je daar positief in kunt staan, hoe je je gezondheid op peil kunt houden en allerlei andere zaken; of je daar misschien hulp bij nodig hebt. Als Stadsteam en Touwteam daaraan kunnen bijdragen, doen ze dat graag.” Maar wat stond er nu eigenlijk in?

Het doel van het project was een bijdrage leveren aan het zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen van ouderen door: ouderen te informeren over zorg- en dienstverlening, direct hulp te bieden door een opvolgend huisbezoek door het Stadsteam Oudewater en het Touwteam (zie onder) en zicht te krijgen op de (gewenste) leefsituatie van ouderen in Oudewater en om (gezondheids-) beleidsadviezen te geven aan de gemeente Oudewater.

In 2018 had al eens zo’n zelfde onderzoek naar het welbevinden van ouderen plaatsgevonden en na afloop werd, naast alle andere aanbevelingen ook de opmerking geplaatst dat een dergelijk huisbezoek, want daar ging het om, elke 2 of 3 jaar te herhalen. En dat gebeurde in de afgelopen periode. Het overheidsbeleid is erop gericht dat ouderen zo lang mogelijk in de eigen vertrouwde omgeving kunnen leven en wonen; zeker ook in verband met de kosten die de zorg met zich meebrengt. Maar daarbij heeft de gemeente Oudewater uiteraard ook oog voor de kwaliteit van leven, want het moet wel zo prettig mogelijk. Er zijn wel veel instanties om de oudere te helpen, maar kunnen die ouderen de weg naar die voorzieningen wel vinden, is vervolgens de vraag. Daartoe gingen via Het project ‘Preventief huisbezoek aan ouderen van 80 jaar en ouder’ getrainde vrijwilligers ouderen thuis bezoeken en bevragen. Dit project werd in 2022 afgerond.

In Oudewater woon je prima …

Gelukkig vinden bijna alle bevraagden dat ze prima wonen waar ze nu wonen en denken dat voorlopig ook nog te blijven doen. Als ze dan eventueel willen verhuizen, dan toch graag naar een woon-zorgcomplex, bij voorkeur in de buurt. Daar ligt al een uitdaging, maar in hoeverre de gemeente daar invloed op kan uitoefenen, is de vraag. Velen hebben wel maatregelen getroffen om veilig en verantwoord thuis te blijven wonen. De woonomgeving komt er in het algemeen ook goed van af, maar een ruimte, een soort buurthuis, om met anderen van allerlei activiteiten te kunnen genieten wordt wel bijzonder op prijs gesteld. Ook dit betekent voor de gemeente duidelijk dat er werk aan de winkel is. Wat betreft de gezondheid begrijpt iedereen dat het ouder worden ook tot enige achteruitgang leidt, maar - en daar komt de opmerking over een ontmoetingsruimte weer om de hoek kijken - het onderhouden van sociale contacten, dat als positief wordt ervaren, wordt soms wel gemist.

… en kun je je goed redden

Veel mensen kunnen zichzelf goed redden, maar toch wel een kwart van de ondervraagden is blij met een partner of iemand anders die regelmatig kan bijspringen. Dat geldt om en nabij hetzelfde voor het onderdeel vervoer. Voor sommige echte mantelzorgers wordt het ondersteunen soms wel wat veel, maar de betreffende namen en rugnummers zijn doorgegeven aan het Stadsteam. Over de huidige sociale contacten zijn de respondenten in zijn algemeenheid, ondanks de periode waarin de coronamaatregelen een negatieve invloed uitoefenden, redelijk tevreden, hoewel de eerdere opmerking over een soort buurthuis daar niet helemaal mee in lijn zijn.

Veel ouderen zijn nog op verschillende manieren actief en financieel staan de meesten er ook redelijk tot goed voor.

Toch nog heel wat aanbevelingen

Uiteraard is het prettig dat veel mensen op een plezierige wijze wonen en zichzelf, al dan niet met meer of minder hulp, aardig weten te redden. Maar het gaat om toch nog een flink aantal individuele gevallen waar zeker wat voor gedaan zou moeten worden. En ook de grote lijnen vragen om aandacht en inspanningen van de gemeente.

Wat betreft dat wonen zouden de woonwensen meegenomen moeten worden in het meerjarenplan woningbouw. En wil het centrum van Oudewater bereikbaar blijven voor haar ouderen dan dient aandacht besteed te worden aan de staat van de wegen, de stoepen enz. Al eerder werd, naast die van De Wulverhorst, het organiseren van een centrale locatie om elkaar te ontmoeten meermalen genoemd. Wat betreft de gezondheid zou valpreventie voor ouderen samen met Oudewater Vitaal opgepakt kunnen worden. En in het verlengde hiervan ligt de zelfredzaamheid: het zou helpen als ouderen in Oudewater de weg gewezen wordt over bij wie moet je zijn voor de verschillende vormen van zorg- en dienstverlening. Ditzelfde geldt voor mantelzorgondersteuning, respijtzorg en welke hulp de Wmo kan bieden via bijvoorbeeld De IJsselbode. Ook de buurtbus en het OV, wellicht met meer opstapplaatsen, blijkt heel duidelijk onmisbaar. Ook hulp om (meer) eenzaamheid te voorkomen en informatie over eventuele financiële toeslagen en regeling is duidelijk welkom.

En een inloopcafé, een buurthuis wordt - opnieuw - genoemd in de aanbevelingen en ook opnieuw De IJsselbode; deze keer om ‘de sociale kaart’ onder de aandacht te brengen.
Gelukkig varen veel oudere inwoners van Oudewater wel, maar individuele zorg is hier en daar duidelijk noodzakelijk, terwijl Oudewater duidelijk op ‘zijn zaak moet letten’.

Touwteam

In Oudewater is naast het Stadsteam sinds enige tijd ook het Touwteam werkzaam. Het Touwteam is onderdeel van de Stichting Zorg en Welzijn Oudewater. Het Touwteam onderzoekt de hulpvraag (op het gebied van welzijn en welbevinden) en koppelt een vrijwilliger aan een inwoner, bijvoorbeeld voor een klusje in huis, onderhoud van de tuin, of als wandel- of fietsmaatje.

Het doel van dit project was destijds en is nu dus weer dus een bijdrage leveren aan het zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen van ouderen door: ouderen zo breed mogelijk te informeren, eventueel direct hulp te bieden door een opvolgend huisbezoek door het Stadsteam Oudewater en het Touwteam en zicht te krijgen op de (gewenste) leefsituatie van ouderen in Oudewater om zo mogelijk (gezondheids-) beleidsadviezen te geven aan de gemeente Oudewater.

Aad Kuiper