Bijzonder gevelteken voor Rode Dorp

Dat het Rode Dorp in september het honderdjarig bestaan mag vieren is de lezer vast niet ontgaan. In april verscheen al een eerste artikel over deze bijzondere plek in Oudewater. Wout van Kouwen wijdt er deze week een ff@zappen verhaal aan. In augustus verschijnt er een bijdrage van de Woningraat over dit destijds vooruitstrevende project. En op woensdag 7 september vindt, georganiseerd door de Geschiedkundige Vereniging Oudewater, een lezing plaats met als onderwerp dat Rode Dorp en de ontwerper daarvan, Jan Wils.

In diezelfde maand, op 24 september ten slotte, vindt er een feestje plaats voor de huidige bewoners. En tijdens dat feestje is het tijd voor de kennismaking met, op initiatief van de Stichting Geveltekens Oudewater onder voorzitterschap van Alfred Blaauw, de tot in lengte van dagen blijvende herinnering: de onthulling van een uniek en heel bijzonder splinternieuw gevelteken.

Gert Jan Meijer ontwerpt

Hoewel menigeen vrijwel dagelijks voorbij een ontwerp van zijn hand wandelt of rijdt, zullen niet eens zo veel mensen hem (her)kennen. Maar Gert Jan Meijer uit de Lange Linschoten ontwierp een flink aantal geveltekens die in Oudewater te vinden zijn; dat aan de oudkatholieke kerk bijvoorbeeld, aan het Medisch Centrum Oudewater, aan het Cultuurhuis, aan het huis van Loes Bakker en Walther Kok, de handen in de patio van de HEMA en nog een aantal andere. Daarnaast ontwierp hij ook het watertappunt Rebecca, dat in 2015 door koning Willem Alexander werd onthuld. Maar steeds bij het ontwerpen van een gevelteken ging Gert Jan met de betrokkenen in gesprek. Hij wilde de gebruikers van zo’n pand deelgenoot maken van zijn ontwerp; hij wilde de mensen die iets met het gebouw te maken hebben laten participeren. En zo ook wat betreft het ontwerp voor het gevelteken van het Rode Dorp. “Als je zo’n gevelteken wilt maken, moet je interesse hebben in de plek (uit stedenbouwkundig opzicht), het gebouw (uit het oogpunt van de architectuur) en de historie (je kunt het heden pas begrijpen vanuit het verleden). Het Rode Dorp is zo’n bijzonder belangrijk project, zo goed ontworpen, ontwerptechnisch zo razendknap bedacht en zo enorm sociaal; kortom in allerlei opzichten uitermate boeiend. Ik ben heel blij dat het hier in Oudewater, in tegenstelling tot andere plaatsen, gerestaureerd is; en dat dat ook nog eens bijzonder goed is gedaan.” Maar nu even over het idee: “Het duurde lang voor ik op het idee kwam van de opgaande zon - in de tinten licht- en donkergeel met daarin als een soort schittering de voorletters van de huidige bewoners; daarvoor zijn Alfred (Blauw, voorzitter Stichting Geveltekens, red.) en ik met iedereen in gesprek gegaan - die symbool staat voor vooruitgang in die tijd en de sociale betrokkenheid, en ook het perspectief dat aan de mensen na de Eerste Wereldoorlog geboden werd. Je bedenkt eerst de grote lijnen en daarna ga je doordenken. Daarom zie je daaronder het groen van de omgeving met het stichtingsjaar en de initialen van, heel belangrijk, de architect Jan Wils, gevat in cartouches. Dan de naam van de wijk, in uiteraard rode letters, het blauw van de Grote Gracht en als onderste aansluiting de verdedigingswal met de kanonnen die er ooit stonden.”

Gert Jan Meijer blijkt iemand die onderhoudend, maar ook inhoudelijk over alles wat hij deed en doet te kunnen praten. Daar komen we vast nog een keer op terug, maar wie nu al meer wil weten over hem en zijn diverse kunstuitingen kan een bezoekje brengen aan zijn website: www.gertjanmeijerkunst.nl

Marja en Cock Verkerk voeren uit

Hoewel Marja Verkerk, een Oudewaterse van geboorte, zelf heel regelmatig uiteenlopende zaken op het gebied van keramiek ontwerpt, is ze ook bijzonder vaardig in het uitvoeren van ontwerpen van een ander. Naast haar werkzaamheden destijds, is Marja zo’n twintig jaar geleden begonnen met boetseren, heeft de driejarige keramiekopleiding in Gouda gevolgd en men ziet inmiddels in haar werk de enorme hoeveelheid ervaring die ze opdeed. Dat blijkt onder andere duidelijk uit haar originele handgevormde werk, maar ook uit haar gedraaide komvormen; ze kan bogen op een behoorlijk grote en bijzonder veelzijdige productie. Marja toonde resultaten en ontwerpen van haar die beslist hartveroverend waren, maar deze keer beperkt ze zich tot het maken van wat Gert Jan Meijer heeft bedacht. In het dagelijks leven werkt Marja bij De Wulverhorst op de afdeling kleinschalig wonen, maar, net als ze haar werk met liefde doet, besteedt ze in haar vrije tijd duidelijk ook veel zorg aan het praktisch realiseren van de ontwerpen die aan haar zijn toevertrouwd. Marja en Gert Jan moeten de kleuren bepalen, de lettervormen bedenken, of er reliëf in het uiteindelijke resultaat moeten komen en waar dan en wat er technisch qua details nog meer mogelijk is. In januari al is ze begonnen met het ontwerp, proefplaatjes in verschillende kleuren glazuur maken, om daarna de kleine plakjes klei te vormen; kleuren en biscuit stoken. Dan volgt het voorzien van de stukjes met een laagje glazuur en de steengoed stook. Het blijkt dat het uitvoeren van iets dergelijks echt een enorme grote klus is die ook nog eens enorm tijdrovend is voordat het als een puzzel in elkaar past. Nu pas, we zijn ondertussen in begin juni, is Marja op driekwart van haar werkzaamheden. Ze heeft nog een behoorlijk traject te gaan voor het gevelteken in september onthuld kan worden. Haar man, Cock Verkerk, is metaalbewerker, maar ook hij heeft zich, aangestoken door de creatieve experimenten van Marja, in zijn vrije tijd gestort op kunstzinnige uitingen waar, voortvloeiend uit zijn ervaringen, veelal metaal aan te pas komt. Marja en Cock bedenken ook veel samen en voeren dat dan ook vaak samen uit. Voor de geveltekens is Cock vooral uitvoerend bezig: de achterplaat inmeten, van roestvrijstaal vervaardigen, het gevelteken daarop bevestigen en ten slotte het eindproduct op de plaats van bestemming aanbrengen.

Ook Marja Verkerk heeft een website www.msmitkeramiek.weebly.com, die het bezoeken waard is. Maar nu, tot de onthulling van het gevelteken, is het wachten op en genieten van de komende activiteiten rond dat honderdjarig bestaan.

Aad Kuiper