Men krijgt steeds vaker te maken met dementie

Op 21 september is het Wereldalzheimerdag. Een mooie gelegenheid om in gesprek te gaan met de casemanagers dementie in Oudewater. Wat hun werk en mogelijkheden zijn om te helpen. Want hoe eerder hulp en advies worden ingezet hoe beter dat is voor zowel de patiënt als het netwerk eromheen. De laatste ontwikkelingen rondom dementie laten zien dat het proces van achteruitgang vertraagd kan worden door bewegen en activeren. Vanwege de vergrijzing kunnen we er allemaal mee te maken krijgen.

In Oudewater zijn momenteel drie casemanagers dementie werkzaam. Zorgcentrum De Wulverhorst heeft er twee en Careyn heeft er één. Ze werken nauw samen. Susan Yiu werkt al zeven jaar voor Careyn als casemanager dementie. Vanuit haar werk als wijkverpleegkundige is ze doorgestroomd en bijgeschoold als casemanager dementie. Marlies van der Klis en Cindy Kroes (niet aanwezig bij het interview vanwege vakantie) werken bij het team van De Wulverhorst. In de huizen van kleinschalig wonen worden daar alleen mensen met dementie opgenomen. Er komen veel schrijnende verhalen op tafel. Susan: “Soms wordt er veel te laat aan de bel getrokken. Dan kan er een onveilige situatie ontstaan of moet iemand via een spoedopname soms ver van huis geplaatst worden. Ze benadrukt dat vroege signalering erg belangrijk is. Dementie kan niet met medicijnen worden behandeld maar er is door onderzoek wel gebleken dat bewegen heel belangrijk is en vertragend werkt in het proces van dementie. “Bewegen is het nieuwe medicijn, het brein van ouderen kan nog steeds nieuwe verbindingen maken. Dit wisten we eerst niet. Als je goed activeert betekent dit dat iemand beter functioneert. Dus het is cruciaal dat je prikkels blijft geven. Ook kleine dingen zoals koffie inschenken moeten ze zo lang mogelijk zelf blijven doen.” De signalen dat er dementie speelt komen vaak het eerst van het netwerk. Familie, kinderen, buren, merken dat er iets niet goed gaat, maar ook de persoon kan zelf aangeven dat er in zijn/haar hoofd iets niet lekker gaat. Deze fase noemt men ‘het niet-pluis-gevoel’. Het is verstandig om in deze fase al contact op te nemen met de huisarts. De huisarts kan al een diagnose stellen en ook de casemanager dementie inschakelen, maar de diagnose kan ook gesteld worden in het ziekenhuis. Ook bij het voorstadium , MCI waarbij milde cognitieve geheugenproblemen spelen, kan de casemanager al ingeschakeld worden.

Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie

Er zijn verschillende soorten dementie en een juiste diagnose is belangrijk. Alzheimer staat nog steeds op nummer één. Marlies: “Het is heel belangrijk dat we in een vroeg stadium al aan een vertrouwensband kunnen werken. Want dementie is best heftig, maar als we al vertrouwen hebben gekregen is advies en hulp beter bespreekbaar.” Dat advies is volgens de casemanagers ook erg belangrijk. “Structuur is er één. Maar ook tips voor de mantelzorger die met een veranderde partner of ouder te maken krijgt.” Marlies zegt: “Vaak zijn mantelzorgers zo blij met onze tips. Daar hadden ze zelf niet aan gedacht. Maar ook het klankbord dat we zijn, hebben ze erg hard nodig.”

Vanwege de vergrijzing en het langer thuis wonen van ouderen komt dementie steeds vaker voor. Susan: “Ga alsjeblieft op tijd naar de huisarts als je het niet vertrouwt. Als het thuis zo lang mogelijk goed georganiseerd kan worden houden mensen het beter vol. En wij zijn er gewoon. Dus maak er gebruik van!”

Margreet Nagtegaal