Ouderen én jongeren moeten opletten

Joyce Jacobs van De Wulverhorst wil via De IJsselbode graag een heel belangrijke waarschuwing afgeven: “Over tien, twintig jaar moet er veel geld, heel veel geld naar de zorg - en zo veel geld kunnen we waarschijnlijk niet ophoesten.

Over tien, twintig jaar hebben we heel veel personeel nodig in de zorg - en dat redden we waarschijnlijk ook niet. Dus moeten we vooral gaan voor meer preventie. En we moeten er mét elkaar voor zorgen dat mensen zo lang mogelijk thuis blijven wonen; een andere oplossing lijkt er niet te zijn, want we moeten de instroom echt zo klein mogelijk houden. Het Touwteam is er klaar voor om mensen in de derde en vierde levensfase terzijde te staan. We moeten tijdig op zoek naar wat iemand nodig heeft en hoe we dat kunnen verwezenlijken binnen de bestaande mogelijkheden. Wellicht kunnen we slimme verbindingen bedenken en kunnen we nieuwe technieken inzetten. Maar we moeten op alle fronten vooruitkijken … voor we te laat zijn.”

Ons steentje aan bijdragen

De zorg wordt zo goed als onbetaalbaar én er zijn op niet eens zo’n heel lange termijn veel te weinig mensen die zorg kunnen leveren.

Joyce Jacobs vertelde dat ons nog heel wat veranderingen te wachten staan en er nog heel wat hobbels genomen zullen moeten worden in deze al maar ouder wordende samenleving. En wie nu denkt dat de overheid dat wel voor ons op zal lossen komt zeker en vast van een koude kermis thuis, want dat gaat ze niet lukken zonder dat we daar zelf veel steentjes aan bijdragen.

Enkele kille cijfers

De zorgkosten bedroegen in 2020 meer dan 100 miljard euro, en het lijkt erop dat dat in 2040 het dubbele gaat kosten. Dat is niet mis om op te hoesten. Dat die zorgkosten zoveel stijgen komt door de medische vooruitgang (betere behandelingen en medicijnen) en de vergrijzing (steeds meer 60-plussers). De periode waarin zorg nodig blijkt wordt langer. Momenteel werken er bijna 1,5 miljoen mensen in de zorg en in 2040 moeten dat er zo’n 2 miljoen zijn om aan alle zorgvragen te kunnen voldoen: pakweg 750.000 zorgmedewerkers extra.

Of en hoe we daarmee kunnen omgaan

Hoe kunnen we problemen die voortvloeien uit de stijging van de gemiddelde levensverwachting het hoofd bieden, is de vraag. De antwoorden lijken simpel, maar om ze te verwezenlijken is een heel ander verhaal. We moeten de kracht van de groter wordende de groep ouderen gaan benutten, de zelfredzaamheid vergroten, en zowel voor passende ondersteuning als voor passende huisvesting zorgen. Dat gaat om je nuttig blijven voelen en kunnen bijdragen, dat gaat om je welbevinden en om je vrije tijd. Dat gaat om mobiliteit. Maar dat gaat ook om prettig wonen, zowel wat betreft je huisvesting als wat betreft je woonomgeving. Dat gaat om individualiteit, maar meer nog om collectiviteit; we zullen samen naar oplossingen moeten zoeken en daar handen en voeten aan gaan geven.

Wulverhorst

Samen met Marti Paardekooper, directeur langdurige zorg Zilveren Kruis, schreef Joyce Jacobs, een artikel over het oplopende tekort aan personeel in de zorgsector. Dat innoveren onvermijdelijk is. Zorgaanbieders richten hun organisaties daar al op in. Ze zetten technologische innovaties in om capaciteit van zorgprofessionals vrij te spelen. Maar er is, aldus Joyce, een element dat we niet mogen vergeten als we nadenken over de zorg van de toekomst: namelijk zorgen voor elkaar.

Joyce Jacobs: “Mensen moeten zoveel mogelijk zelf blijven doen; zeker niet alleen om kosten te besparen, maar ook omdat mensen actief moeten blijven. Ze moeten zich afvragen wat er nog toe doet in hun leven. Daarom organiseren we heel veel want ook sociale contacten zijn belangrijk. Daarom halen we mensen binnen en bevorderen dat mensen van binnen naar buiten gaan. We activeren, stimuleren, prikkelen, maar altijd met respect; dat moet, ook als je in een verpleeghuis zit. Misschien moeten we de zorg anders inrichten. Daarom zijn we blij met de buurtbus en heel blij met de hulp van Oekraïense dames. We moeten van zelfredzaam naar samen redzaam. We hebben elkaar nodig: familie, buurtgenoten, eigenlijk iedereen.” Opnieuw noemt Joyce Jacobs de technologische ontwikkelingen die ongetwijfeld veel kunnen gaan bijdragen, maar ze sluit af met de vraag: “Kwaliteit van leven is belangrijk en eigenlijk vind ik dat belangrijker dan zo oud mogelijk willen worden. Want is alles maakbaar? Het antwoord daarop spreekt voor zich.”

Aad Kuiper