De Wulverhorst vijftig jaar jong (deel 2)

Schuchter weggedoken zat Maria Geurts-Fafianie, 77 jaar oud, in haar leeggehaalde kamer te wachten. Zij was de laatste bewoonster van het Bejaardentehuis aan de Nieuwstraat. En even later wàs het dan zover! Gearmd tussen de directrice zuster Leonardina en zuster Gabriëlla, omstuwd door het overige personeel, verliet zij als laatste van die vele honderden, die hier ooit gewoond hadden, het gebouw. Het was precies 4 uur in de middag, dinsdag 2 november 1971. Een plechtig moment, want het betekende het einde van 114 jaar bejaardenzorg in Oudewater door de zusters Franciscanessen. Er werd een nieuw gebouw in gebruik genomen: De Wulverhorst aan de Koningin Julianastraat. Maar voordat dit prachtige moderne gebouw er stond, was er heel wat aan vooraf gegaan!

De Wulverhorst

Toen in 1964 het bejaardenhuis van de zusters Franciscanessen door een provinciale commissie werd afgekeurd en er geen nieuwe bejaarden meer mochten worden aangenomen, ontstonden er al gauw plannen voor de bouw van een nieuw katholiek bejaardenhuis dat zou voldoen aan de moderne eisen van die tijd. Pastoor Engering nam het initiatief, dat later werd overgenomen door een plaatselijk bestuur onder voorzitterschap van C. Kasbergen. De eerste tekeningen werden gemaakt door architect Van Putten. Maar door zijn plotselinge overlijden aanvaardde tenslotte architect Van Hezik uit Rotterdam de opdracht om de bestaande plannen verder uit te werken. In de loop der jaren waren nog 114 bestuursvergaderingen nodig, waarin de besluiten genomen werden die uiteindelijk zouden leiden tot het kapitale bejaardencomplex dat de naam De Wulverhorst kreeg, naar een voormalige Heerlijkheid bij Linschoten.

Het complex telde 87 eenpersoonskamers, dertien tweepersoonskamers, vier verblijven voor personeel, één voor de adjunct, terwijl er ook een ziekenboeg was die plaats bood aan tien zieken. Er was een eigen kapel, een behandelkamer van de dokter, een mortuarium, een recreatiezaal en een plantsoen met banken. Voorwaar dus een toplocatie voor onze ouderen in de jaren ‘70.

4 Oktober 1971

Het was dan eindelijk zover! Het nieuwe verzorgingshuis De Wulverhorst opende zijn poorten. Het ging ongetwijfeld met een zucht van verlichting gepaard dat het gelukt was. Er moest die laatste weken en dagen nog onnoemelijk veel werk worden verzet, geniepige mankementjes verholpen, vervelende foutjes opgespoord. Tot diep in de nacht zag men dan ook de lichten branden en wist men overijverige handen van personeel en vrijwilligers bezig om de eerste gasten goed te kunnen ontvangen. En het was gelukt! De twee bovenste verdiepingen stonden op maandag 4 oktober klaar om te worden bewoond.

Reeds om 8 uur die morgen werd de eerste bewoner welkom geheten. Een historisch moment voor velen. Volgens een strak schema elke 2 uur gevolgd door een volgende. In de loop van dinsdagmiddag de laatste, zodat op dat moment ruim veertig bewoners een gerieflijk en fraai nieuw onderkomen hadden gevonden.

Niet alleen directeur Arke en adjunct-directrice zuster Spruijt, zorgden voor een hartelijke, persoonlijke verwelkoming, maar bovendien was het voltallige bestuur aanwezig om het zijne ertoe bij te dragen, dat iedere bewoner zijn of haar verhuizing als een ware feestelijke gebeurtenis zou ervaren. Dat bestuur bestond uit: C. Kasbergen als voorzitter en Th. Mullink als secretaris-penningmeester. De andere leden waren: de inmiddels rector geworden G. Engering, mevr. A. Kasbergen-v.d. Hoogen en mevr. J. Rutten-Visser. Hoofd van de administratie was mevr. C. de Veen, terwijl meneer Maas in de keuken de scepter zwaaide en Jan de Lange de technische dienst runde. En zo ging het spul dus eind jaren ‘71 aan de slag. Maar de officiële opening liet toch nog even op zich wachten.

24 September 1973

Op die maandag vond de officiële opening pas plaats in het restaurant van De Wulverhorst. Men had hiermee gewacht omdat men eerst wilde dat de 72 servicewoningen klaar zouden zijn, zodat het hele project compleet was. Alle bewoners kregen een fruitmand aangeboden. De voorzitter van de personeelsvereniging mevr. Stijnman bood een zonnewijzer aan, Van Aart namens de Parochiële Charitas Instelling een complete filmuitrusting en de heer Van Hezik, als woordvoerder van het architectenbureau, een grote boom voor in de tuin.

De kosten van het hele project bedroegen ruim tien miljoen gulden maar dan had je ook wat!

De Wulverhorst door de jaren heen

En zo had Oudewater een fijn bejaardenhuis. Enkele jaren later werd in Klein Hekendorp De Schuylenburcht geopend voor onze protestant-christelijke bejaarden. Ook hier met aanleunwoningen! Het was dus allemaal dik voor mekaar voor de bejaarden in Oudewater en omstreken.

1. En De Wulverhorst had nog veel meer te bieden aan ons stadje. Bij het twintigjarig bestaan zagen we daar in het jubileumkrantje een opsomming van. Hun zogenaamde ‘Service-Plus-pakket’ behelsde het volgende:
2. •         Open Tafel: eetgelegenheid in het restaurant voor niet-inwonende senioren.
3. •         Tafeltje Dekje: eetgelegenheid thuis voor niet-inwonende senioren.
4. •         Douche/badgelegenheid: voor niet-inwonende senioren op medische indicatie.
5. •         Soos-activiteiten: voor o.a. De Ouderenbond op donderdagmiddag.
6. •         Volksdansen op maandagmiddag, filmdagen en fysiotherapie.
7. •         Gymnastiek ook voor zelfstandig wonende ouderen.
8. •         Zonnebloem- en Rodekruis activiteiten zoals wandelen en welfare.
9. •         Nacht- en dagopvang en tijdelijke opnames.

Maar donkere wolken waren er ook. De provincie dreigde uit bezuinigingsoogpunt in al haar wijsheid in 1987 één van de huizen te sluiten. Woest was men! De bewoners van De Wulverhorst en de aanleunwoningen trokken uit protest met bussen naar het provinciehuis in Utrecht. De landelijke pers werd ermee gehaald en het plan werd schielijk ingetrokken, ook dankzij een alternatief voorstel van wethouder Kees Knol.

Het jaar daarvoor was de landelijke pers ook al gehaald. De koppen in de kranten logen er niet om: ‘Zwendel vermoed in bejaardenhuis’ en ‘Directeur schiep een zwarte pot’. Het O.M. had namelijk de directeur gedagvaard wegens valsheid in geschrifte. Hij had gedurende een aantal jaren exploitatie-overschotten niet vermeld en creëerde zodoende een ‘Zwarte pot’ van bijna één miljoen gulden. Hij had het geld wel in zijn geheel voor De Wulverhorst aangewend, maar de Officier van Justitie vond dat de directeur, met hulp van zijn registeraccountant en zijn externe financieel adviseur de provincie Utrecht een rad voor ogen had gedraaid.

Ontspanning

Al die jaren was het personeel zeer actief om van alles te organiseren voor de bewoners. Dat betrof het spelen door het personeel van toneelstukjes, vieringen van carnaval, Sinterklaas en Kerst tot tuinfeesten en optreden van artiesten zoals laatst nog Willeke Alberti.

In 1974 was het personeel zelf op een wel heel bijzondere manier actief. Op 31 juli werd een ‘vriendschappelijke’ voetbalwedstrijd op het oude Unio-veld gespeeld tussen de medewerkers van De Wulverhorst en die van het St. Jacobsziekenhuis te Oudewater. De Wulverhorst won met 1-0.

De opstelling van De Wulverhorst was als volgt: in het doel zuster Spruijt, de backs waren mevr. Ypma en Corrie Hoogendoorn. Stopperspil: zuster Gabriëlla. Zij werd ook wel ‘Sparta’ genoemd omdat zij een fanatiek aanhanger was van deze club uit Rotterdam. De halfspeelsters waren Ria Maas en Carla Bunnik. De voorhoede bestond uit maar liefst vijf aanvalsters: Tonny van E., Ria Kemp, Lidy Uijtewaal, Jose V. en Carla Kager. Er werd dus een zeer aanvallende tactiek toegepast door de dames uit De Wulverhorst, die ook nog eens speelden in een Heinekenshirt. Als reserves waren Bets Steenkamer, Trudy Nederend en Fia Hoogenboom aangewezen. Een voorwaar sterke bank dus.

Verzorgingshuis Nieuw Wulverhorst

In deze eeuw werd er een volledig nieuw verzorgingshuis gebouwd volgens de eisen en uitgangspunten van DEZE eeuw. Het vond zijn voltooiing in 2014. Maar hierover zal ik niet uitweiden, want ik moet natuurlijk wel binnen mijn kaders blijven. Deze rubriek heet niet voor niets: ff z@ppen naar de VORIGE eeuw’. Maar dat de krasse vijftigjarige in DEZE eeuw nog toekomst heeft, moge wel duidelijk zijn.

Bronnen: Wikipedia, Harold Broekhuizen, José Boere, De IJsselbode, De Tijd, Algemeen Dagblad, De Volkskrant, Theo Pollemans, Wim Geurts, Wijnie Kwakernaak-van Oudenallen, Bart van de IJssel, Wil van de Heiden.

De vorige afleveringen van ff z@ppen zijn gebundeld in vier delen. Daarbij is gebruik gemaakt van extra materiaal als aanvulling. De rijk geïllustreerde boekjes zijn voor e 17,50 in Oudewater te koop bij de Read Shop, de TIP en bij de schrijver zelf op De Cope 6. Eind 2020 is ‘ff z@ppen deel 5’ op de markt gekomen. Onder de titel ‘Oudewater 1940-1945’ staat dit deel geheel in het teken van de Tweede Wereldoorlog.

Wout van Kouwen