Afbeelding
Julia Pelealu

Museum Paulina Bisdom van Vliet in Haastrecht opent vanaf dinsdag 3 mei haar deuren

Algemeen

Vanaf de kelder tot aan de nok: het museum is volledig gerestaureerd.

Museum Paulina Bisdom van Vliet, gebouwd in de periode 1874 - 1877, heeft een restauratieperiode van 2,5 jaar achter zich. Van buitenaf waren de afzethekken en de klusbussen zichtbaar, maar wat er zich binnen in dit gebouw allemaal afspeelde was nagenoeg onzichtbaar voor het publiek. Dat er in 2,5 jaar bergen met werk verzet is, dat wordt gaandeweg dit interview duidelijk.

Paulina besloot dat na haar overlijden het huis een museum moest worden. Minder dan een jaar na haar overlijden in 1923 werd het museum opengesteld voor publiek. Schilderijen, klokken, porselein, boeken: erfstukken van een aantal gefortuneerde voorouders: er is zoveel te zien.

Plannen in de praktijk brengen

Drie jaar geleden kwam de opdracht: het museum herstellen, het authentieke karakter van het woonhuis behouden, maar het gebouw moet voldoen aan de wetten en eisen van nu. Alles moest in originele staat blijven, maar tegelijkertijd moest het pand van de kelder tot aan de nok gerenoveerd worden. Talloze vakmensen hebben meegewerkt om het museum in de originele staat terug te brengen. Eén stap over de marmeren drempel en u waant u honderd jaar terug in de tijd, precies zoals de vrouw deze huizes: Paulina Bisdom van Vliet het wenste.

Het onzichtbare werk

Alle objecten uit het pand zijn zorgvuldig ingepakt door specialisten en verplaatst naar een extern depot, zodat ze tijdens de restauratie niet beschadigd zouden worden. Ventilatie, klimaatbeheersing, camerasystemen en de brandveiligheid werden in het bestaande pand vernieuwd.

Aannemersbedrijf Beekbouw zorgde voor de praktische, constructieve uitvoering. De kelder was een half jaar het domein van werknemer Frank van der Burgh. Hier werd een luchtsysteem vernieuwd en de kelder zelf verstevigd. Het graven, het plaatsen alles is handwerk, machines met een motor werden niet ingezet, die konden het pand beschadigen. Frank benadrukt: “alles is authentiek in dit gebouw, het ademt sfeer, kwaliteit en huiselijkheid uit. Frank groeide mee met dit project en voelde zich echt verantwoordelijk voor het slagen. Het was soms net of de vrouw des huizes zei hoe zij het wilde hebben. En als het niet de vrouw des huizes was, dan kreeg hij wel tips van experts, bestuursleden of architecten. Iedereen had zijn eigen vakgebied.

Op de eerste etage zijn vier stalen balken geplaatst om de vloer te verstevigen. Een zware stalen balk van 15 meter lang plaatsen in een bestaande vloer, zonder dat het dak gelicht wordt, het was passen en meten. Er konden geen risico’s genomen worden, niets in het museum mocht beschadigd worden. Dat het hele museum gestript geweest is, is niet voor te stellen, als je ziet in welke staat het pand op dit moment verkeert. Tot in de details is alles hersteld; tot op de millimeter nauwkeurig staat alles weer op de plek zoals het 100 jaar geleden stond.

Pilotkamers

Het woonhuis telt talrijke kamers. Als een plan voor een kamer volledig was uitgedacht en beschreven, werd er soms een pilot uitgevoerd. Is het de juiste verfkleur? Is het gordijnhaakje zoals dat er honderd jaar geleden hing? Na goedkeuring van de pilot konden de bouwvakkers aan de slag. In de Tuinkamer staan twee prachtige, antieke, op maat gemaakte servieswandkasten. De vloer onder de kasten moest eruit om gerestaureerd te worden. Dit is een uitdaging, want je wilt niet dat de kast beschadigd raakt. Dit was één van de vele uitdagingen waar de bouwvakkers voor kwamen te staan. Alle vloerdelen zijn er plank voor plank uit gehaald. De dertig binnendeuren werden genummerd en ingekrat, zodat zij op hun oorspronkelijke plaats teruggeplaatst konden worden.

Verlichting: een licht plan

Beheerder Marco Bakker beschrijft dat Paulina zelf weinig verlichting had, ze was huiverig voor nieuwigheden. Aan haar personeel stelde zij wel verlichting beschikbaar. Tijdens de renovatie is er veel verlichting aangebracht en een lichtplan opgesteld.

Paulina’s wens om haar spullen op een waardige manier tentoon te stellen, wordt met het lichtplan ingewilligd. De details in de schilderijen, het porselein in de verlichte wandkasten en het uitgestalde miniatuurzilver prikkelen de zintuigen.

Handtekening van bouwvakkers

Het constructieve werk van de bouwvakkers is nagenoeg onzichtbaar. Het gerestaureerde behang, gordijnen, tapijten en talloze schilderwerken maskeren de werkzaamheden. De bouwers kwamen gaandeweg, bij het strippen van het pand, mooie ontdekkingen tegen.

Bij het verwijderen van een later aangebracht verlaagd plafond werd er een hoge ruimte zichtbaar. Een groot schuifraam zorgt voor een prachtige lichtinval op deze plek. Na het strippen van de wand, werd er in dezelfde ruimte prachtig metselwerk zichtbaar. Dit zijn pareltjes voor de vakmensen die in de bouw werken. Uniek zijn ook de zes handtekeningen, die zichtbaar werden achter betimmeringen die tijdelijk verwijderd werden. De handtekeningen zijn door de bouwvakkers geplaatst tijdens de bouw in 1874-1877. Mocht het museum in de toekomst weer gerestaureerd worden, dan zullen er meer handtekeningen zichtbaar zijn. Ook de bouwers van nu lieten hun signatuur achter.

Ambacht en Passie

Frank noemt zichzelf een allround klusser. Zijn opleidingen heeft hij afgerond, maar juist in de praktijk heeft hij veel geleerd en leert hij nog steeds. Als er bij een bedrijf kansen zijn om te leren en er is tijd genoeg om kwaliteit te bieden, dan kun je niets anders dan willen werken in de bouw! Beekbouw is een erkend leerbedrijf. Ambacht en passie kwamen tijdens dit project samen. Frank benadrukt dat zelfs met de huidige technieken en kennis de bouw van 100 jaar geleden niet te overtreffen is. Eén voet over de drempel van het museum en dit ambacht is direct zichtbaar. De ornamenten in het plafond zijn vakwerk! Hoe gaaf dat dit behouden gebleven is en blijft! Binnenkort wordt het buitenschilderwerk aangepakt, daarom staat het museum nog enkele weken in de steigers. “Laat je niet afschrikken door deze steigers”, zegt museumbeheerder Marco Bakker. De grootste klus is geklaard en daar is iedereen oprecht trots op!”

Het museum/woonhuis is klaar om opengesteld te worden voor bezoek. Als aanloop naar de officiële opening in juni, ontvangt het museum vanaf dinsdag 3 mei weer bezoekers.

“We zijn gewoon open, volgens de normale openingstijden. We hebben onze bezoekers de afgelopen tweeënhalf jaar erg gemist, dus we staan klaar om ze met enthousiaste verhalen over Paulina te verwelkomen.” De restauratieperiode wordt op tijd beëindigd - ruim voor Paulina’s honderdste sterfdag. In 2023 viert de stichting die zij met haar testament in het leven riep, het eeuwfeest. Dan komt misschien ook wel een eind aan het zogenaamde ‘geheim van Haastrecht’ - een verzegeld pakket, waarop Paulina heeft geschreven: “Niet te openen voordat er 100 jaar na mijn sterfdag zijn verlopen.”

Of één bezoek voldoende is om alles te kunnen bewonderen in dit museum, lijkt onmogelijk. Na 2,5 jaar klussen ziet bouwvakker Frank nog steeds nieuwe, verrassende dingen in het pand.
Kijk voor tarieven en openingstijden op www.bisdomvanvliet.nl

Hester van der Vlist

Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Paasconcert in Benschop 1 uur geleden
Detail van de onderwijstentoonstelling in het Stadsmuseum.
Stadsmuseum opent nieuwe expositie 3 uur geleden
Een volle zaal met veel belangstellenden op de 'publieke tribune'.
Raadsinformatieavond over 't Bakkershuis trekt volle zaal 5 uur geleden
Afbeelding
Oecumenische Paaswake 6 uur geleden
Team Puzzelpoezen.
Puzzelkampioenschap in Dorpshuis De Vaart 19 uur geleden
Afbeelding
Bianca Tettero en de ReadShop 20 uur geleden
Suzanne Pruijssers vertelt de vele aanwezigen over de Palliatieve zorg.
Zorg rondom levenseinde bespreekbaar maken 21 uur geleden
Afbeelding
Kruiswegviering 21 uur geleden