Voorlopig zonder windmolens

Vorige week maandag en dinsdag hadden inwoners van de gemeente Oudewater de gelegenheid via zoom in te spreken over zonnepanelen en/of windmolens. Verdeeld over twee sessies van twee uur elk keken 71 bevlogen mensen naar de rij postzegeltjes bovenin hun beeldscherm, hulde aan deze minder dan één procent van alle Oudewaternaars die mee wilden denken over misschien wel het belangrijkste thema van de komende vijftig jaar. Door dat tijdsverloop is het natuurlijk ook in hoge mate abstract, en voor velen is de voorlopige eindstreep van 2050 er eentje die ze mogelijk zelf niet eens halen.

Niettemin: er ligt een voorstel, kort samengevat: tot 2030 wordt voor Oudewater windenergie nog niet helemaal afgeschreven, en zal het beleid gericht zijn op zonne-energie. Wethouder Lont: "Als we op voorhand luidkeels zouden roepen dat grote windmolens voor ons uitgesloten zijn, dan zouden we door de provincie of het rijk al eerder dan vandaag teruggefloten zijn. Nu we aan kunnen geven dat we er wel degelijk over nagedacht hebben en concluderen dat we het voorlopig ook zonder windturbines redden is dat veel overtuigender."

Geen windturbines

Ten opzichte van de eerste openbare bijeenkomst, nu bijna een jaar geleden, is door inspraak van u, burgers van Oudewater, het schrikbeeld van die enorme torens met hun drie wentelende zwaarden voorlopig ter zijde geschoven. Wat opvalt, is dat de projectgroep die het plan voor Oudewater ontwikkeld heeft een jaar geleden al een enorme kennisvoorsprong had en die nog steeds heeft. Toch konden insprekers gaandeweg hun steentjes bijdragen: ook deze week nog wees één van de inspreeksters uit de energiegroep van de Ruige Weide op de gezondheidsrisico's van het leven onder de paraplu van een windturbine, een element dat alsnog aan de overwegingen zal worden toegevoegd. Daarbij gaat het onder meer over welke afstandsnorm er aangehouden moet worden: die van de Wereldgezondheidsorganisatie of de Nederlandse (die krapper is). Ook de kwestie van al dan niet uitdrogende veengronden werd al eerder verfijnd dankzij de input van burgers en agrariërs. De Culturele Waardenkaart van Oudewater, verre van compleet, gaf desondanks ook nieuwe verfijningen in de plannen.

Netwerk

De uitleg over de rol van bedrijven als Stedin (elektriciteitsnetwerken) was andermaal verhelderend: op plaatsen waar hun netwerk ontoereikend is om de aangeboden duurzame stroom af te nemen (terwijl Stedin wettelijk afnameplicht heeft) worden de kosten vanwege extra kabels, transformatorhuisjes en onderstation zó hoog dat de financiering niet meer sluitend kan worden gemaakt. Op die manier, frustrerend voor de werkgroep, hanteert het bedrijf eenzijdig soms de rode lakstift in de plannen. Oudewater heeft ook met haar buurgemeentes te maken: de 'lijn' van Lopik via Benschop naar Polsbroek en zo verder naar Vlist zou zich lenen voor een bescheiden rijtje grootschalige windmolens, maar dat kan alleen als de drie betrokken gemeentes het daarover eens zijn.

Participatie

Verder is het de bedoeling dat alle inwoners de gelegenheid krijgen, sterker: uitgenodigd worden te participeren, deel te nemen in gewoon Nederlands. Deel te nemen in het probleem van de vraag naar duurzame energie, door bijvoorbeeld lid te worden van een lokale coöperatie die de aanleg van zonnepanelen regelt. Iedereen, is de bedoeling, zou naar financiële draagkracht hieraan mee moeten kunnen doen, in ruil voor opbrengst in de vorm van stroom. Projectleider Krispijn van Beek is de eerste om vast te stellen dat dit onderdeel, dat ook alles te maken heeft met bewustwording en betrokkenheid, nog heel veel uitwerking behoeft. Er moeten zelfs wettelijke regels worden aangepast om de transitie te kunnen laten slagen. "De participatie moet voor de burger beslist uit meer bestaan dan het afvinken van een streeplijstje." U gaat daar dus nog van horen, en bij de eerstvolgende forumvergadering van de gemeenteraad kun u opnieuw inspreken.

Otto Beaujon